Centrum Edukacji Ekologicznej w Brodnicy

Centrum Edukacji Ekologicznej w Brodnicy to wspaniała szansa na poznanie bogactwa polskiej przyrody. Świetne uzupełnienie edukacji przyrodniczej w szkole.

Pojezierze Brodnickie jest obszarem bogatym przyrodniczo jak i krajobrazowo. Składające się na niego lasy, jeziora, rzeki, parki krajobrazowe oraz rezerwaty sprawiają, że region ten ma swój własny, niepowtarzalny urok. Dla zachowania owego przyrodniczego bogactwa konieczne jest jego lepsze poznanie i zrozumienie, a tym samym docenienie i uszanowanie. Kierując się tym przesłaniem postanowiono utworzyć w Brodnicy Centrum Edukacji Ekologicznej (CEE).

Zadanie to zlecono działającemu już od wielu lat w Brodnicy Muzeum. Nowo powstałą instytucje zlokalizowano w znajdującym się w obrębie starego miasta, zabytkowym, barokowym spichlerzu z 1604 r, przy ul. św. Jakuba 1. Do 2013. r, obiekt ten kojarzony był wyłącznie z istniejącą w nim od kilkunastu lat stałą wystawą archeologiczną - „Życie codzienne mezolitycznych myśliwych z Mszana sprzed 10.000 lat”, umieszczoną na jego parterze. Pierwsze i drugie piętro pełniły funkcje magazynowe. Po znalezieniu nowych pomieszczeń na magazyny muzealne, możliwe stało się powstanie na owych piętrach stałej wystawy przyrodniczo-ekologicznej nawiązującej przesłaniem do istniejącej już wystawy archeologicznej, której uroczyste otwarcie odbyło się 22 lutego 2013 r.

Główne cele, jakie stawia przed sobą Centrum to ukazanie piękna i promocja walorów przyrodniczych Pojezierza Brodnickiego oraz edukacja przyrodnicza i ekologiczna społeczeństwa, prowadząca do lepszego poznania i tym samym większego poszanowania lokalnej przyrody.

W skład CEE wchodzą 3 kondygnacje, stanowiące jakby 3 odrębne tematy.

Pierwszym z nich jest wspomniana już wystawa dotycząca życia ludzi w środkowej epoce kamienia łupanego. Ukazuje ona, iż był taki czas w historii ludzkości, gdy człowiek żył z przyrodą w zgodzie i stanowił jej integralną część. Że był czas, kiedy człowiek nie śmiecił, a z natury brał tylko tyle ile było konieczne do przeżycia. Można tu obejrzeć jak człowiek radził sobie w tamtych czasach, jak żył, mieszkał, wytwarzał narzędzia, egzystował z przyrodą czerpiąc z niej, ale jej nie niszcząc.

Kolejne piętro ukazuje bogactwo lokalnej flory i fauny. Pokazuje to, co posiadamy, a niejednokrotnie, o czym nie wiemy. Pozwala na uzmysłowienie sobie jak wyglądałby lokalny krajobraz, gdyby nie działalność człowieka. Głównym elementem tej części wystawy jest 7 najczęściej spotykanych na naszym Pojezierzu biotopów. Dwa z nich: jezioro i rzeka, zaprezentowane zostały w dużych, 1200-litrowych akwariach, w których można zobaczyć żywe okazy naszej lokalnej ichtiofauny jak i pozostałe organizmy wodne. Reszta środowisk tj. las, ols, szuwary trzcinowe, łozowisko, i nadrzeczne łąki zalewowe zostały pokazane w postaci dioram, tworzących trójwymiarowe ekspozycje prezentujące obecną w nich faunę i florę. Można zobaczyć tu m. in. Jak wiewiórka buduje gniazdo, bóbr ścina drzewo czy jak wygląda bielik. Na kondygnacji tej możliwa jest również nauka rozróżniania gatunków ptaków, rozpoznawania gatunków grzybów i roślin (jadalne, trujące, chronione) bądź odróżniania na podstawie budowy pni i liści gatunków drzew. Można się tu dowiedzieć także między innymi, jaka jest rola martwego drzewa w lesie tudzież jak się zachować, jeżeli napotka się żmiję. Ciekawostką tej części ekspozycji są skamieniałości znajdowane w okolicach miasta (w tym dwa ciosy mamuta) – ukazujące przeszłość geologiczną regionu.

Ostatnia kondygnacja została poświęcona obecnemu wpływowi działalności człowieka na środowisko. Nie pokazano tu kwestii oczywistych, takich jak przemysł czy zaśmiecanie środowiska, lecz starano się przedstawić działania, z których większość ludzi nie zdaje sobie sprawy. Podczas zwiedzania tego piętra zwiedzający dowiadują się np., iż rolnictwo i leśnictwo, poprzez tworzenie monokultur oraz bezpośrednią ingerencję w środowisko, mogą powodować negatywne dla niego skutki. Dowiadują się także jak można temu zapobiec. Podczas omawiania tego tematu można zobaczyć narzędzia wykorzystywane w gospodarce leśnej lub nauczyć się rozpoznawać gatunki zbóż. Na piętrze tym ukazano również rabunkową działalność człowieka, w postaci kłusownictwa tudzież ingerencję człowieka w środowisko poprzez wprowadzanie gatunków obcych.

Zdobywanie wiedzy w Centrum możliwe jest nie tylko w obecności przewodnika, ale i samodzielnie, gdyż wszystkie eksponaty są oznaczone, a wyjaśnień i informacji można doszukać się w rozwieszonych planszach informacyjnych czy ustawionych na salach kioskach informacyjnych. Wspomniane kioski wyposażone zostały w programy edukacyjne stanowiące cenne uzupełnienie całości wystawy. Można w nich między innymi posłuchać odgłosów ptaków lub płazów, dowiedzieć się jak zachować się w przypadkach natrafienia na gatunki niebezpieczne bądź poszukać szczegółowych informacji o obejrzanych na wystawie gatunkach czy siedliskach. Można sprawdzić również poziom zdobytej wiedzy, przechodząc kolejne etapy quizu ekologicznego.

Oferta edukacyjna Centrum skierowana jest zarówno do osób indywidualnych jak i grup. W jednym i drugim przypadku zwiedzanie jak i udział w zajęciach organizowanych przez CEE jest bezpłatny. Indywidualnie zwiedzać Centrum można w godzinach pracy muzeum, podanych na stronie www.muzeum.brodnica.pl. Grupy zorganizowane odbywają zwiedzanie CEE z przewodnikiem od poniedziałku do piątku w godzinach od 10:00-14:00 po uprzednim telefonicznym umówieniu się. Ze względów organizacyjnych, liczebność pojedynczej grupy nie powinna przekraczać 25 osób. Grupy szkolne mogą nie tylko zwiedzać Centrum, ale także brać w nim udział w zajęciach z biologii czy przyrody, prowadzonych wspólnie przez nauczyciela i przewodnika. Prowadzenie tego typu zajęć możliwe jest dzięki opracowaniu do tego celu programów edukacyjnych i kart pracy, dopasowanym do wieku uczniów i wymagań aktualnego programu nauczania. Zwiedzanie całości Centrum z przewodnikiem zajmuje w przypadku grup szkolnych od 1,5 do 2 godzin, grup przedszkolnych około godziny zaś grup osób dorosłych 1,5 godziny. Zajęcia z kartami pracy również trwają koło godziny, przy czym konieczne jest wcześniejsze przygotowanie się do nich, poprzez wydrukowanie i zabranie na zajęcia materiałów opublikowanych w zakładce „materiały dydaktyczne”, na stronie www.cee.brodnica.pl. Na ostatniej kondygnacji Centrum wyznaczono także specjalne miejsce, w którym mogą odbywać się zajęcia z edukacji ekologicznej, szkolenia, czy w którym można przeprowadzić pokazy filmów przyrodniczych.

Fotografie: przekazane przez CEE

Galeria:

Informacje organizacyjne: