Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku

Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku odtwarza typowe układy zabudowy wsi i zagospodarowania zagród, gromadząc ok. 180 obiektów budownictwa drewnianego od XVII do XX wieku, a w magazynach i na ekspozycjach ponad 31 000 eksponatów z zakresu kultury ludowej,

mieszczańskiej, sakralnej i dworskiej. W sektorach odpowiadających przedwojennym grupom etnograficznym (Bojków, Łemków, Dolinian i Pogórzan) i ich fizjograficznemu rozmieszczeniu w terenie, obok budynków mieszkalnych, mieszkalno – gospodarczych i gospodarczych, znalazły tutaj swoje miejsce także obiekty sakralne: kościół rzymsko-katolicki, trzy cerkwie grecko-katolickie oraz malownicze kapliczki. Zabudowę wiejską znakomicie dopełniają obiekty użyteczności publicznej (szkoła, karczmy, remiza), obiekty przemysłowe (kuźnie, wiatraki, młyn wodny, tartak, urządzenia naftowe), a także zabudowania dworskie i plebańskie. 

Prezentację kulturowego pogranicza wschodniej części polskich Karpat uzupełnia „Galicyjski rynek” – rekonstrukcja centrum małego galicyjskiego miasta, gdzie wokół czworobocznego placu posadowiono 26 obiektów, jak: karczma z kręgielnią, poczta, urząd gminy, remiza, apteka, domu żydowskie, sklep, trafika oraz zakłady: stolarski, fryzjerski, krawiecki, szewski, zegarmistrzowski i fotograficzny. Urządzone w większości na początek XX w wnętrza, dają pełny obraz życia, pracy i wypoczynku ówczesnych mieszczan wielonarodowościowej społeczności tej części Polski.

Na terenie Parku Etnograficznego znajdują się, również wystawy czasowe oraz stała wystawa Ikony Karpackiej, prezentującej ponad 150 ikon od XV do XX w.

Muzeum posiada także bogatą ofertę lekcji muzealnych:

• Na świętego Andrzeja wszystkim pannom nadzieja - zwyczaje i wróżby andrzejkowe (listopad)
• Niezwykły czas Bożego Narodzenia - zwyczaje świąteczne mieszkańców wsi i miasteczek (grudzień-styczeń)
• Hu, hu ha nasza zima zła - zabawy i sprzęt zimowy, wystawa GOPR (styczeń-luty)
• Pająki, jeżyki, pawie oczka. Ozdoby z dawnej choinki - wykonywanie tradycyjnych ozdób świątecznych (zajęcia praktyczne, prowadzone w miesiącach: grudzień-styczeń)
• Palma zwiastun Wielkiej Nocy - czym jest Palma Wielkanocna i jakie ma znaczenie, jak ją wykonać (zajęcia praktyczne, prowadzone w miesiącach marzec-kwiecień).
• Niezwykły czas Zmartwychwstania, zwyczaje wiosenne. Na tej lekcji muzealnej możemy dowiedzieć się jak wyglądała dawniej Wielkanoc i jakie temu towarzyszyły zwyczaje wiosenne (zajęcia teoretyczne, prowadzone na terenie Parku Etnograficznego w miesiącach marzec-kwiecień)
• Pisanki, kraszanki, jajka malowane - tradycyjnie a może współcześnie, czyli jak wykonać pisankę. (zajęcia praktyczne, prowadzone w miesiącach marzec-kwiecień).
• Karnawał w miasteczku, kotyliony - zabawy karnawałowe oraz wykonywanie kotylionów (styczeń-luty)
• Jak to z lnem było. Czym jest międlica i cierlica. Czy len da się czesać? (cały rok)
• Od ziarnka do chleba - podczas tych zajęć uczniowie uczestniczą w pokazie młócenia cepami i czyszczenia zboża, próbują swych sił w wiązaniu kiczek i mieleniu żarnami. Lekcja odbywa się w chałupie z Węglówki (cały rok)
• Obyś cudze dzieci uczył - zajęcia z kaligrafii, w czasie których dzieci przenoszą się do szkoły sprzed 100 lat, poznają zasady kaligrafii, posługują się piórkiem i atramentem (cały rok)
• Nie święci garnki lepią - warsztaty, w których biorący udział uczniowie poznają zagrodę garncarską z Rzepiennika Strzyżewskiego, a następnie w budynku edukacyjnym rozpoczynają prace z gliną. Biżuteria, gwiżdżące ptaszki i wiele innych - to wszystko co można wykonać podczas zabawy z gliną (cały rok)
• Ziemia pachnąca naftą - jak działa kierat, czym jest kiwon, jak pachnie olej skalny i jak wyposażona jest "kanadyjka", tego wszystkiego dowiedzieć się można uczestnicząc w zajęciach przy ekspozycji naftowej mieszczącej się na terenie Parku Etnograficznego (cały rok)
• Makatki pędzlem malowane - wykonujemy tradycyjne makatki (cały rok)
• Starych koronek czar - makrama. Poznajemy różne techniki wykonania i sami wykonujemy makramę (cały rok)
• Kwiaty z bibuły - zastosowanie kwiatów w domach wiejskich i mieszczańskich na początku XX w. Biorący udział w tej lekcji uczą się jak wykonać kwiaty z bibuły (cały rok)
• Nalewajki jak z bajki - w kuchni naszej prababci. Jak wykonać nalewajki i jak one smakują. To prawdziwa uczta dla łakomczuchów (cały rok)
• Życie codzienne dawnej wsi. Zajęcia domowe, sprzęty codziennego użytku. Rok gospodarczy na wsi - cykliczność prac w polu i w zagrodzie. Narzędzia rolnicze w dawnych wiekach. Gospodarowanie na roli w tradycyjnej gospodarce wiejskiej zajęcia prowadzone na terenie Parku Etnograficznego (cały rok)
• Życie codzienne w galicyjskim rynku. Historia miasteczek - jak żyli mieszkańcy miasteczek, czym się zajmowali, jak wyglądała ich codzienność, to wszystko można zobaczyć biorąc udział w tej lekcji muzealnej (cały rok)
• Uczestnikami lekcji muzealnych mogą być przedszkolaki, uczniowie szkół podstawowych, gimnazjalnych i średnich. 
• Muzeum prowadzi również zajęcia dla dzieci niepełnosprawnych w formie warsztatów połączonych ze zwiedzaniem. Tematyka lekcji muzealnych uwzględniać będzie niepełnosprawność dzieci.

UWAGA !!!

Ze względu na bieżące zajęcia pracowników Muzeum, zgłoszenia lekcji muzealnych prosimy uzgadniać telefonicznie lub osobiście każdorazowo co najmniej 7 dni wcześniej przed planowanym przybyciem. 

TEL.: 668 016 136 (mgr Marcin Krowiak);

+48 13 493 01 77 (Park Etnograficzny) 

Grupa uczestnicząca w lekcji muzealnej nie powinna liczyć więcej niż 25 osób, czas trwania wykładu w zależności od tematu wynosi 45 min (1 godz. lekcyjna).

Galeria:

Informacje organizacyjne:

Fotografie w artykule zostały dostarczone przez Muzeum