Regionalne Muzeum Cebularza. Żywa historia lokalnego przysmaku

Muzeum Cebularza w Lublinie to miejsce, które powstało z myślą o zachowaniu i popularyzacji jednego z najbardziej charakterystycznych produktów regionalnych Lubelszczyzny. Zlokalizowane w kamienicy przy ulicy Szewskiej 4, na terenie lubelskiego Starego Miasta, muzeum mieści się w budynku z XVI wieku, co nadaje mu dodatkowego waloru historycznego. Pomysł stworzenia placówki poświęconej cebularzowi narodził się z obserwacji, że wiele miast w Polsce promuje swoje lokalne specjały poprzez interaktywne muzea. Założyciel muzeum, Robert Drapała, postanowił w podobny sposób przybliżyć mieszkańcom i turystom historię oraz sposób przygotowania lubelskiego cebularza.

Cebularz to pszenny placek z farszem z cebuli i maku, który od XIX wieku był wypiekany przez żydowskich piekarzy i sprzedawany na ulicach Lublina. Kobiety żydowskie oferowały go przechodniom w drodze do pracy, a jego sycący charakter sprawiał, że szybko zyskał popularność. W okresie międzywojennym cebularze były powszechnie dostępne w piekarniach na Wieniawie i innych dzielnicach miasta. Po II wojnie światowej tradycję wypieku kontynuowała m.in. piekarnia „Kuźmiuk” przy ulicy Furmańskiej. Wspomnienia mieszkańców Lublina, zebrane w ramach projektu „Historia Mówiona” Teatru NN, potwierdzają, że cebularz był nieodłącznym elementem codziennego życia i smakiem dzieciństwa wielu osób.

Współczesny cebularz lubelski jest produktem chronionym prawem Unii Europejskiej jako regionalna specjalność. Musi spełniać określone wymagania: mieć średnicę od 5 do 25 centymetrów, grubość około 1,5 centymetra, a jego skład nie może zawierać konserwantów ani polepszaczy. Farsz przygotowuje się z cebuli, która nie jest podsmażana, lecz solona i odstawiana do zmięknięcia, a następnie mieszana z makiem i olejem.

Zwiedzanie Muzeum Cebularza odbywa się w formie pokazów prowadzonych przez animatorów wcielających się w postacie legendarnej Esterki oraz piekarza Franka. W trakcie prezentacji goście poznają historię Lublina, genezę powstania cebularza oraz jego składniki. Pokaz zawiera elementy edukacyjne i kulinarne, a uczestnicy mają okazję samodzielnie przygotować ciasto i farsz, a następnie uformować własnego cebularza. Zajęcia odbywają się w kameralnych grupach i wymagają wcześniejszej rezerwacji, ponieważ muzeum funkcjonuje według ustalonego harmonogramu.

Wnętrze muzeum zostało zaaranżowane w sposób umożliwiający bezpośredni kontakt z tradycją kulinarną regionu. W sali ekspozycyjnej znajdują się materiały multimedialne, fotografie, dawne narzędzia piekarskie oraz elementy scenografii nawiązujące do przedwojennego Lublina. W powietrzu unosi się zapach świeżo wypiekanego pieczywa, co dodatkowo wzmacnia wrażenia związane z wizytą. Po zakończeniu pokazu każdy uczestnik otrzymuje własnoręcznie przygotowany cebularz, który może zabrać ze sobą lub zjeść na miejscu.

Muzeum Cebularza to propozycja szczególnie interesująca dla nauczycieli i rodziców planujących wycieczki edukacyjne. Dzieci i młodzież mają okazję poznać historię miasta poprzez lokalny produkt, uczestniczyć w warsztatach kulinarnych i zdobyć wiedzę o tradycjach kulinarnych regionu. Zajęcia łączą elementy historii, kultury i praktyki, co sprzyja aktywnemu poznawaniu dziedzictwa Lubelszczyzny. Wizyta w muzeum może być także punktem wyjścia do dalszego zwiedzania Starego Miasta, które kryje wiele zabytków i miejsc związanych z historią wielokulturowego Lublina.

Galeria zdjęć

Zdjęcia: Regionalne Muzeum Cebularza

Informacje organizacyjne dla wycieczek szkolnych:

Aktualizacja 04.09.2025

 * ceny i godziny otwarcia aktualne na dzień aktualizacji artykułu. Mogą się różnić od rzeczywistych. Przed przyjazdem do lokalizacji zalecamy sprawdzenie tych danych na stronach internetowych obiektu.

Sprawdź na mapie jak dojechać do Regionalnego Muzeum Cebularza: