Santok, obecnie uroczo położona miejscowość u zbiegu Warty i Noteci, był jednym z ważnych grodów piastowskich w momencie kształtowania się państwa polskiego. Gall Anonim w „Kronice polskiej” z XII wieku napisał, że Santok jako potężny, w pełni ukształtowany „ośrodek-brama” jest strażnicą i kluczem królestwa polskiego.

Zachowane dokumenty poświadczają dzieje grodu w Santoku dopiero od XII wieku, dlatego niezmiernie cenne są źródła archeologiczne, dzięki którym poznajemy historię tego miejsca od wieku VIII.

Na wystawie „Gród Santok. Strażnica i klucz królestwa” zaaranżowano wykopy archeologiczne z reliktami zabudowy odkrytej na grodzisku w Santoku. W gablotach znajdują się zabytki pozyskane w trakcie badań wykopaliskowych. Cennym uzupełnieniem wystawy są animacje odtwarzające elementy życia codziennego we wczesnośredniowiecznym grodzie. Mało kto wie, że ludzie na terenie dzisiejszego Santoka przebywali już tysiące lat temu.

Najstarsze zabytki na wystawie w Muzeum Grodu Santok pochodzą sprzed ponad 5 tysięcy lat. Już w epoce kamienia tereny nad Wartą i Notecią były atrakcyjne pod kątem zasiedlenia. Ich dawni mieszkańcy pozostawili po sobie narzędzia kamienne i krzemienne. Wystawa Muzeum Grodu Santok prezentuje zabytki pochodzące z badań archeologicznych prowadzonych na grodzisku w Santoku, na lewym brzegu Warty. Szczególną grupą przedmiotów są 1000-letnie importy, które przywędrowały do Santoka wraz z kupcami z różnych stron ówczesnego świata. Są to np. skandynawskie grzebienie, fryzyjskie tkaniny czy koraliki z kryształu górskiego. Zaskakujące jest na jak wielkie odległości podróżowano wówczas bez współczesnych udogodnień.

W sąsiedztwie muzeum, na lewym brzegu Warty, znajduje się średniowieczne grodzisko, które jest dostępne dzięki przeprawie promowej działającej od maja do października. W 2020 roku powstała tam ścieżka edukacyjna z tablicami informacyjnymi o najważniejszych odkryciach archeologicznych.

Muzeum oferuje także warsztaty garncarskie, gdzie dzieci mogą spróbować swoich sił na nożnym kole garncarskim oraz wykonywać naczynia z gliny.  Ciekawą propozycją spędzenia czasu jest udział w grach muzealnych, które uczą współpracy, koncentracji i samodzielnego zdobywania informacji. Do wyboru są trzy gry: "Tropiciel Santockich Zabytków", gra terenowa "Tajemnice Średniowiecznego Grodziska" oraz "Santocka Ścieżka Zagadkowo-Zabytkowa", podczas której uczestnicy muszą rozpoznać zabytki na wystawie.  Najmłodsi mogą także wziąć udział w warsztatach "Akademia Młodego Archeologa" na placu zabaw "Piaskogród", gdzie znajdują się realistyczne rzeźby nosorożców oraz plastikowy szkielet nosorożca odkrytego pod Gorzowem. Jest to atrakcja nawiązująca do znalezienia najlepiej zachowanego szkieletu nosorożca sprzed 125 tysięcy lat.

Galeria zdjęć:

Zdjęcia: Muzeum Grodu Santok – Muzeum Lubuskie im. Jana Dekerta w Gorzowie Wielkopolskim

Informacje organizacyjne dla wycieczek szkolnych: