Muzeum Stefana Żeromskiego w Nałęczowie. Letnia pracownia pisarza.

Muzeum Stefana Żeromskiego w Nałęczowie to literacka placówka funkcjonująca od 17 czerwca 1928 roku na mocy darowizny żony pisarza, Oktawii Żeromskiej, która przekazała pisarską pracownię wraz z ogrodem i Mauzoleum syna pisarza, Adama, z przeznaczeniem na muzeum. Muzeum mieści się w letniej pracowni Żeromskiego, w tzw. chacie-pracowni wybudowanej w 1905 roku według projektu Jana Koszczyc-Witkiewicza, w stylu zakopiańskim z elementami secesji.

Dom zbudowano z sosnowych bali układanych na zrąb, na kamiennej podmurówce, z trzema półokrągłymi oknami zwróconymi na wschód, które wychodzą na ogród. Chata była miejscem twórczości Żeromskiego – tutaj kończył powieści „Dzieje grzechu”, „Duma o hetmanie”, „Słowo o bandosie” i „Różę”. Wokół budynku rozciąga się ogród z zabytkowym drzewostanem (buki, dęby, modrzewie), a pośrodku ogrodu znajduje się Mauzoleum Adama Żeromskiego - syna pisarza.

Co można zobaczyć w "Chatce Żeromskiego"?

Wnętrze muzeum przeznaczone jest głównie do prezentacji autentycznego wyposażenia pracowni Żeromskiego. Wystawa stała ukazuje oryginalne meble należące do pisarza i jego rodziny, w tym kanapę, krzesła i stół z posagu Oktawii, a także biurko, przy którym Żeromski pisał, wraz z podręczną biblioteczką zawierającą pierwsze wydania jego dzieł. W pomieszczeniu znajduje się parawan z drewna lipowego, zaprojektowany przez Koszyc-Witkiewicza i ozdobiony ręką samego pisarza, oddzielający część oficjalną od sypialnej, gdzie stoi oryginalne łóżko autora. W serwantce eksponowane są pamiątki związane z Adamem Żeromskim: podręczniki, zeszyty, przybory szkolne, przybory toaletowe i pamiątki z podróży. W pracowni znalazło się także miejsce na kolekcję portretów Stefana Żeromskiego autorstwa takich twórców jak Witkacy, Eligiusz Niewiadomski, Tadeusz Pruszkowski, Michał Bojczuk i portrety jego syna autorstwa Leona Wyczółkowskiego, Kazimierza Młodzianowskiego i Michała Bojczuka. Na ścianach chaty wiszą płaskorzeźby portretowe Żeromskiego i jego żony (autorstwa Makowskiego, Ostrowskiego), a także rysunki i szkice Witkacego, projekty Jana Witkiewicza, kompozycje pejzażowe Oktawii Żeromskiej, a także dwie prace Żeromskiego – „Widok z okna Chaty” i ilustracja do „Rozdzióbią nas kruki, wrony”. W zbiorach znajdują się także fotografie rodzinne, bibeloty, przedmioty codziennego użytku i dokumenty związane z pobytem Żeromskiego w Nałęczowie. 

W ogrodzie muzeum, obok Mauzoleum Adama, oglądać można zabytkową studnię z kołowrotkiem, murowaną ławeczkę i stolik pisarza. Wśród nasadzeń uwagę zwracają drzewostany pamiętające czasy Żeromskiego. Strona Muzeum Narodowego w Lublinie+1 Muzeum jako taki to jeden z najstarszych domów literackich w regionie lubelskim. Każde wnętrze stwarza wrażenie, jakby pisarz na chwilę przerwał pracę i wyszedł na spacer – ściany pełne są rodzinnych fotografii, pejzaży, portretów i prac plastycznych jego żony i przyjaciół. Dzięki temu wizyta w muzeum pozwala nie tylko poznać twórczość Żeromskiego, ale też zobaczyć świat, w którym żył: jego relacje rodzinne, pasje, sposób pracy i wystrój artystycznej chaty.

Wycieczka szkolna do Muzeum Stefana Żeromskiego w Nałęczowie - warsztaty i lekcje muzealne

Muzeum proponuje oprowadzenie po ekspozycji, tematyczne lekcje muzealne, wykłady oraz zajęcia warsztatowe. 

Tematy zajęć:

• Życie i twórczość Stefana Żeromskiego – oprowadzanie tematyczne po ekspozycji
• Stefan Żeromski i jego rodzina w Nałęczowie – oprowadzanie tematyczne po Chacie i ogrodzie
• Siłaczka – postać literacka wobec pozaliterackiego pierwowzoru
• Syzyfowe prace, czyli literackie wspomnienia z młodości
• Przedwiośnie – szanse, nadzieje, rzeczywistość
• Skarby serwantki – opowieść o Adamie Żeromskim.
• Budujemy szklany dom – warsztaty literacko-plastyczne
• Moja ojczyzna. Drogi do wolności dawniej i dziś w kontekście pamiątek z Chaty Żeromskiego (warsztaty literacko-muzealnicze)

Zajęcia odbywają się po uprzednim telefonicznym uzgodnieniu tematyki i terminu zajęć oraz szczegółów organizacyjnych.

Galeria zdjęć

Zdjęcia: Muzeum Narodowe w Lublinie

Informacje organizacyjne dla wycieczek szkolnych:

Aktualizacja 06.10.2025

* ceny i godziny otwarcia aktualne na dzień aktualizacji artykułu. Mogą się różnić od rzeczywistych. Przed przyjazdem do lokalizacji zalecamy sprawdzenie tych danych na stronach internetowych obiektu.

Sprawdź na mapie jak dojechać do Muzeum Stefana Żeromskiego w Nałęczowie: