Podziemna Trasa Turystyczna w Kłodzku

Podziemna Trasa Turystyczna w Kłodzku to jedna z najbardziej charakterystycznych atrakcji miasta, która pozwala spojrzeć na jego historię z zupełnie innej perspektywy. Zlokalizowana pod starówką, trasa prowadzi przez system piwnic, korytarzy i komór, które przez wieki pełniły funkcje magazynowe, obronne i gospodarcze. Dziś stanowi miejsce, w którym przeszłość ożywa w formie scenek z życia dawnych mieszkańców, rekonstrukcji historycznych wnętrz i multimedialnych prezentacji.

Historia Podziemnej Trasy Turystycznej w Kłodzku

Historia kłodzkich podziemi sięga XIII wieku, kiedy to mieszczanie zaczęli drążyć piwnice pod swoimi domami w celu przechowywania żywności i towarów. W miarę rozwoju miasta, ciasna zabudowa zmuszała do wykorzystywania przestrzeni podziemnej nie tylko jako magazynów, ale również jako warsztatów rzemieślniczych i miejsc handlu. W okresach zagrożenia, zwłaszcza podczas oblężeń i pożarów, podziemia służyły jako schronienie dla ludności. W XVII i XVIII wieku ich znaczenie wzrosło, a korytarze zaczęły się ze sobą łączyć, tworząc rozbudowaną sieć pod miastem. W czasie wojen wykorzystywano je jako magazyny broni i amunicji, a ich układ był znany tylko mieszkańcom, co zapewniało skuteczną ochronę.

Po II wojnie światowej podziemia popadły w zapomnienie. W latach 50. i 60. XX wieku doszło do serii katastrof budowlanych, spowodowanych osłabieniem fundamentów przez podziemne wyrobiska i spływające wody opadowe. Zniszczeniu uległo około 200 budynków w centrum miasta. W odpowiedzi na te wydarzenia, w 1962 roku rozpoczęto prace zabezpieczające, prowadzone przez specjalistów z Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie. W efekcie część podziemi została odrestaurowana i udostępniona do zwiedzania w grudniu 1976 roku. Decyzją wojewódzkiego konserwatora zabytków z 1977 roku trasa została wpisana do rejestru zabytków.

Co można zobaczyć w tym miejscu?

Trasa turystyczna liczy około 600 metrów długości i prowadzi od pawilonu wejściowego przy ulicy Czeskiej, u podnóża Twierdzy Kłodzkiej, do wyjścia przy ulicy Zawiszy Czarnego, w pobliżu kościoła Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny. Zwiedzanie odbywa się samodzielnie, bez przewodnika, a ruch jest jednokierunkowy. W pawilonie wejściowym znajduje się również punkt informacji turystycznej.

Wnętrza trasy zostały zaaranżowane w formie kilkunastu sal tematycznych, które przedstawiają różne aspekty życia dawnych mieszkańców Kłodzka. Zwiedzający mogą zobaczyć rekonstrukcje piekarni, pralni, karczmy, kantoru kupieckiego, a także katowni. W salach umieszczono manekiny w historycznych strojach, narzędzia pracy, naczynia apteczne, sprzęty codziennego użytku oraz repliki narzędzi tortur. Szczególną uwagę poświęcono kłodzkim katom, którzy odgrywali istotną rolę w miejskim systemie sądowniczym. Kłodzko posiadało własnego kata, co było przywilejem nielicznych miast. Znany z przekazów Krzysztof Kuhn był wypożyczany do innych miejscowości, a w Otmuchowie wystawił pomnik swojej zmarłej żonie.

Na trasie zainstalowano system nagłośnienia, z którego płyną odgłosy dawnego miasta – muzyka mieszczańska, dźwięki jarmarku, rozmowy biesiadników. W niektórych miejscach wyświetlane są animacje, na przykład szczury reagujące na ruch przechodniów. W jednej z sal można zobaczyć składzik amunicji, który przypomina o wojennym wykorzystaniu podziemi. W innych pomieszczeniach odtworzono sceny z procesów inkwizycyjnych, egzekucji i kar stosowanych w dawnych wiekach. Wśród eksponatów znajdują się kajdany, dyby, topory katowskie oraz dokumenty sądowe.

Ciekawostką jest historia kłodzkich studni, które od średniowiecza były jedynym źródłem wody pitnej. Najstarsza z nich, Studnia Tumska, pochodziła z 1393 roku, a najgłębsza – Studnia Piekarska – miała około 60 metrów głębokości. W czasach wojennych studnie były pilnie strzeżone, a dostęp do nich ograniczany. Według jednej z legend, w 1806 roku doszło do zatrucia Studni Piekarskiej, co miało dramatyczne skutki dla mieszkańców.

Walory edukacyjne trasy

Podziemna Trasa Turystyczna w Kłodzku to nie tylko miejsce o bogatej historii, ale również przestrzeń edukacyjna. Dla nauczycieli i rodziców stanowi wartościową propozycję wycieczki szkolnej, która łączy naukę z doświadczeniem. Dzieci mogą poznać realia życia w dawnym mieście, zobaczyć, jak wyglądały warsztaty rzemieślnicze, jak funkcjonował handel i jakie były konsekwencje łamania prawa. Interaktywne elementy, realistyczne scenografie i dźwięki sprawiają, że zwiedzanie jest angażujące i zapada w pamięć. Trasa pozwala zrozumieć, jak ważną rolę pełniły podziemia w życiu miasta i jak zmieniały się ich funkcje na przestrzeni wieków.

Dla młodszych uczestników szczególnie atrakcyjne są scenki z życia codziennego, spotkanie z „duchem kata” oraz możliwość zobaczenia narzędzi tortur. Starsi uczniowie mogą skupić się na aspektach historycznych, urbanistycznych i społecznych. Wizyta w podziemiach to także okazja do rozmowy o ochronie dziedzictwa kulturowego i znaczeniu prac konserwatorskich.

Podziemna Trasa Turystyczna w Kłodzku to miejsce, które łączy historię, edukację i emocje. Dzięki starannie przygotowanej ekspozycji, odwiedzający mogą zanurzyć się w przeszłości miasta, poznać jego tajemnice i zrozumieć, jak wyglądało życie pod powierzchnią ulic. To przestrzeń, która inspiruje do dalszego poznawania historii regionu i zachęca do refleksji nad codziennością dawnych mieszkańców.

Galeria zdjęć

Zdjęcia: Podziemna trasa turystyczna w Kłodzku

Informacje organizacyjne dla wycieczek szkolnych:

Aktualizacja 20.08.2025

 * ceny i godziny otwarcia aktualne na dzień aktualizacji artykułu. Mogą się różnić od rzeczywistych. Przed przyjazdem do lokalizacji zalecamy sprawdzenie tych danych na stronach internetowych obiektu.

Sprawdź na mapie jak dojechać do Podziemnej Trasy Turystycznej w Kłodzku: