Zapraszamy dziś wycieczki szkolne do jednego z najciekawszych muzeów w północno-wschodniej Polsce: Muzeum Okręgowego w Suwałkach. Oprócz bogatych zbiorów do wizyty zachęca obszerna propozycja lekcji muzealnych.
Historia budynku Muzeum:
Budynek muzeum, często nazywany Resursą, został zbudowany w latach 1912–1913 jako gmach funkcjonującego od 1900 roku Towarzystwa Oszczędnościowo-Pożyczkowego w Suwałkach. Uchwała dotycząca budowy obiektu podjęta została w trakcie obrad walnego zgromadzenia towarzystwa 22 kwietnia 1912 roku. Trzy miesiące później, 20 lipca 1912 roku, odbyła się uroczystość położenia kamienia węgielnego. Jak pisano w „Tygodniku Suwalskim", był to wówczas „pierwszy dom społeczny i widoma oznaka współdzielczości polskiej". Prócz Towarzystwa Oszczędnościowo-Pożyczkowego w budynku znalazły siedziby polskie organizacje oraz instytucje społeczne i kulturalne, m.in.: Czytelnia Naukowa, redakcja i administracja „Tygodnika Suwalskiego", „Lutnia", Towarzystwo Rolnicze Suwalskie oraz Resursa Obywatelska – od której później, przyjęła się popularna nazwa budynku.
Po wybuchu pierwszej wojny światowej i zajęciu Suwałk przez Niemców ulokowano w budynku szpital wojskowy. Polskie społeczeństwo przejęło go dopiero tuż przed odzyskaniem niepodległości w 1919 roku. 13 września 1919 roku w sali balowej resursy rada miejska Suwałk podejmowała uroczystym obiadem, goszczącego z dwudniową wizytą w Suwałkach, Naczelnika Państwa Józefa Piłsudskiego. W roku 1920 podczas okupacji Suwałk przez wojska litewskie swoją siedzibę miała w nim Rada Ludowa Okręgu Suwalskiego.
W okresie dwudziestolecia międzywojennego budynek był siedzibą Banku Udziałowego. Podobnie jak było to przed pierwszą wojną światową wykorzystywany był również na cele społeczne, mieszcząc lokale działających w Suwałkach towarzystw i instytucji społecznych. Przez wiele lat swoje siedziby miały tu redakcje ukazujących się w Suwałkach czasopism, drukarnia Stanisława Milewskiego, a później Klotyldy Dargielowej. Piętro budynku zajmowała ciesząca się najwyższą renomą i słynąca z wytwornych rautów i bali restauracja.
W czasie drugiej wojny światowej władze niemieckie ulokowały w resursie Dom Niemiecki (Deutsches Haus), a w październiku 1944 roku, po zajęciu miasta przez Armię Czerwoną, rozlokowała się tu wojskowa komendantura miasta. W 1945 roku budynek przejął Spółdzielczy Bank Udziałowy, dzierżawiąc część pomieszczeń dla Państwowej Szkoły Przysposobienia Spółdzielczego, a później – Państwowego Zbiorczego Internatu Szkół Zawodowych. W roku 1954 obiekt w całości przeznaczono na potrzeby internatu.
Jesienią 1956 roku, frontowa część parteru, z wejściem od ulicy Kościuszki, przeznaczona została na potrzeby tworzącego się społecznego muzeum, w 1958 roku przemianowanego decyzją Miejskiej Rady Narodowej na Muzeum Regionalne Ziemi Suwalskiej. W roku 1964 rozwijająca się placówka otrzymała dodatkowe dwie sale wystawowe. W 1975 roku, po utworzeniu województwa suwalskiego, muzeum podniesiono do rangi Muzeum Okręgowego. Dwa lata później, na jego potrzeby przejęty został cały budynek. W latach 1977–1994 swoją siedzibę miało tu również Biuro Wystaw Artystycznych.
Obecnie w Muzeum funkcjonują 4 działy: archeologia, etnografia, sztuka i historia.
Dział Archeologiczny prowadzi szeroką działalność naukowo-badawczą w Polsce północno-wschodniej. Specjalizuje się w dwóch zasadniczych dziedzinach: badaniu epoki kamienia w północno-wschodniej Europie oraz archeologii Bałtów Zachodnich.
Dział Etnografii gromadzi, opracowuje i przechowuje eksponaty z zakresu tradycyjnej kultury materialnej wsi, sztuki ludowej oraz plastyki obrzędowej z terenu Suwalszczyzny i Mazur. Aktualny stan zbiorów wynosi blisko 2200 eksponatów.
Dział Sztuki kolekcjonuje eksponaty i prowadzi badania naukowe w zakresie polskiego malarstwa i sztuki użytkowej XIX i XX wieku ze szczególnym uwzględnieniem artystów związanych z Suwalszczyzną.
Dział Historii gromadzi i przechowuje eksponaty, dokumentujące historię i dziedzictwo kulturowe Suwałk oraz Suwalszczyzny. Zbiory działu obejmują ponad 3000 muzealiów wpisanych pod przeszło 2200 numerami inwentarzowymi.
Fotografie: Muzeum Okręgowe w Suwałkach
Lekcje muzealne - oferta dla szkół:
Oferta edukacyjna obejmuje tematy z zakresu archeologii, etnografii, historii, historii sztuki, literatury. Podczas zajęć uczniowie poznają wybrane eksponaty ze zbiorów Muzeum Okręgowego w Suwałkach oraz dzięki prezentacjom multimedialnym, zabytki sztuki ze Świata. Prowadzone przez nas lekcje, poprzez różnorodne działania dydaktyczne mają na celu, zachęcić uczniów do aktywności poznawczej i wyciągania wniosków. Pobyt w naszym Muzeum będzie nie tylko okazją do zdobywania wiedzy, ale także dobrą zabawą.
Alfred Wierusz – Kowalski 1849-1915
Prowadzenie: Grażyna Augustowska, Honorata Kochańska-Żulpa, (zamiennie). Jest to prezentacja multimedialna poświęcona Alfredowi Wierusz-Kowalskiemu, sławnemu „monachijczykowi” urodzonemu w Suwałkach, jego życiu i twórczości. Lekcja kończy się zwiedzaniem stałej wystawy „Alfred Wierusz-Kowalski 1849-1915”.
Moda pradziejowa
Prowadzenie: Grażyna Augustowska. Lekcja adresowana jest do uczniów szkół podstawowych. Zajęcia obejmują pokazy replik pradziejowych lnianych strojów, naukę wyrobu dawnych ozdób (zawieszek, pierścionków), kontakt z zabytkami i opowieść o Jaćwingach. Celem lekcji jest umożliwienie dzieciom samodzielnego wykonania ozdób z miedzi (dzieci zabierają je do domu), poprzez naśladownictwo oryginalnych przedmiotów pochodzących z wykopalisk archeologicznych.
Muzeum bez tajemnic
Prowadzenie: Grażyna Augustowska. Odbiorcami lekcji są uczniowie szkół podstawowych. Z prezentacji multimedialnej dzieci poznają historię i tradycję muzealnictwa w Polsce i na świecie. Ukazana zostanie droga eksponatu do sali wystawowej. Uczniowie wypełnią kartę katalogową i obejrzą wybrane zabytki muzealne. Poprzez lekcje ukazana zostanie rola placówek muzealnych w zakresie ochrony dóbr kultury.
Od wiosny do jesieni. Obrzędowość agrarna na Suwalszczyźnie
Prowadzenie mgr Krzysztof Snarski. Lekcja skierowana jest do uczniów szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych. Podczas zajęć uczeń ma możliwość zapoznania się z kalendarzem prac gospodarskich i obrzędów z nimi związanych, począwszy od wiosennego wysiewu zbóż, aż po przygotowanie pola do zimowego odpoczynku. Lekcja prowadzona jest w oparciu o eksponaty etnograficzne i prezentację multimedialną.
Nie święci garnki lepią. Tradycyjne rzemiosła na Suwalszczyźnie
Prowadzenie mgr Krzysztof Snarski. Samowystarczalność mieszkańców Suwalszczyzny skutkowała tworzeniem wyspecjalizowanych warsztatów rzemieślniczych. Podczas lekcji opartej o archiwalne fotografie i eksponaty etnograficzne, uczniowie zapoznają się z najpopularniejszymi warsztatami rzemieślniczymi Suwalszczyzny oraz tajnikami produkcji garnków, plecionek, podków.
Staroobrzędowcy w Polsce – historia, kultura, tradycje
Prowadzenie mgr Krzysztof Snarski. Bogactwo wielokulturowej Suwalszczyzny budują mniejszości, a w tym staroobrzędowcy. Poznanie historii, kultury, tradycji, obrzędów i zwyczajów tej grupy jest niezbędne do pełnego zrozumienia swojej tożsamości regionalnej. Lekcja skierowana jest do uczniów szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych. Zajęcia zbudowane są z wykorzystaniem aktywizujących metod dydaktycznych, a także prezentacji multimedialnej , fotografii, eksponatów.
Pod strzechą. Tajemnice chałupy
Prowadzenie: Honorata Kochańska–Żulpa. Lekcja muzealna adresowana do dzieci ze szkół podstawowych. Celem lekcji jest pokazanie życia rodziny wiejskiej na Suwalszczyźnie w końcu XIX i początku XX wieku. Dzieci poznają określenia takie, jak: gospodarstwo, zagroda, chałupa. Poznają obrzędy związane z budową domu oraz jego wnętrze. Lekcja obejmuje prezentację multimedialną i pokaz oryginalnych eksponatów, z działu etnografii. Na zakończenie dzieci rozwiążą krzyżówkę z hasłem, z poznanymi w czasie lekcji nazwami gwarowymi, lub wykonają ilustrację.
Dawne zajęcia gospodarza i gospodyni w gospodarstwie wiejskim.
Prowadzenie: Honorata Kochańska–Żulpa. Zajęcia adresowane są do dzieci ze szkół podstawowych. Celem lekcji jest zapoznanie dzieci z funkcjonowaniem gospodarstwa wiejskiego na Suwalszczyźnie w XIX i XX wieku. Przedstawienie podziału prac na zajęcia męskie i kobiece a także zwyczajów i obrzędów jakie towarzyszyły pracom. Zajęcia prowadzone są w oparciu o prezentację multimedialną i eksponaty etnograficzne ilustrujące prace. Na zakończenie zajęć dzieci zilustrują jedną z poznanych prac, albo rozwiążą krzyżówkę.
Warsztaty ceramiczne Dziś będę rzeźbiarzem
Prowadzenie: mgr Renata Maskowicz-Sikorowska. Warsztaty adresowane są do dzieci w wieku przedszkolnym oraz dzieci szkół podstawowych. W trakcie zajęć dzieci zapoznają się z fakturą i plastycznością gliny, odkryją różnorodność jej zastosowań oraz same będą tworzyć, rzeźbić, wykorzystując przy tym poznane techniki. Warsztaty będą prowadzone w okresie Kwiecień-Wrzesień.
Jeden mi tylko przystoi strój – czarna sukienka. Powstanie styczniowe w oczach kobiet
Prowadzenie: mgr Celina Kalejta. Zajęcia skierowane są do uczniów szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych. Na tle ogólnonarodowych wydarzeń: manifestacji patriotycznych, walki zbrojnej i represji popowstaniowych ukazana jest dziejowa rola polskich kobiet, które walczyły jako żołnierki, sanitariuszki, kurierki i adiutantki, prowadziły szpitale i lazarety a po upadku powstania styczniowego razem z mężczyznami podzieliły katorżniczy los.
Obława Augustowska
Prowadzenie: mgr Celina Kalejta.
12 lipca 1945 roku zaginęło bez wieści około 600 mieszkańców Suwalszczyzny aresztowanych podczas obławy zorganizowanej przez Armię Czerwoną i NKWD. Celem lekcji jest zapoznanie uczniów z tymi dramatycznymi wydarzeniami oraz obecnym stanem badań. Podczas zajęć prezentowany jest film dokumentalny pt. „A może o tym nie wolno mówić”, w którym członkowie rodzin, opowiadają w jakich okolicznościach stracili swoich bliskich w obławie i ich nadziejach na wyjaśnienie tej zbrodni.
Generał Brygady pilot Witold Urbanowicz – legenda polskich skrzydeł
Prowadzenie: mgr Celina Kalejta. Prezentacja multimedialna ukazuje sylwetkę Witolda Urbanowicza, urodzonego w Olszance na Suwalszczyźnie; bohaterskie czyny wspaniałego pilota – asa lotnictwa polskiego, który najbardziej znany jest z walk o Wielką Brytanię w Dywizjonie 303. Arkady Fiedler nazwał Urbanowicza Aluminium – chłodny, stanowczy, bezbłędny, wybitnie inteligentny, sprawny fizycznie. Godny wzór do naśladowania w dzisiejszych czasach.
Monachium i Paryż – stolice sztuki polskiej XIX i XX wieku
Prowadzenie: mgr Eliza Ptaszyńska. Lekcja przeznaczona jest dla uczniów szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych. W trakcie zajęć obejmujących prezentację obrazów z Galerii Malarstwa Polskiego w muzeum, uczniowie poznają historyczne i społeczne uwarunkowania zmian, w sytuacji artystów w Polsce w XIX wieku. Na przykładzie obrazów Alfreda Wierusz-Kowalskiego poznają historię kolonii malarskiej w Monachium, jej głównych twórców, style i techniki malarskie oraz dorobek artystyczny. Podczas lekcji omawiana jest również druga stolica sztuki polskiej – Paryż, do którego polscy artyści zaczęli wyjeżdżać gremialnie na początku XX wieku.
Patrzymy na obraz
Prowadzenie: mgr Eliza Ptaszyńska. Lekcja skierowana jest do uczniów starszych klas szkoły podstawowej. W trakcie zajęć dzieci poznają podstawowe pojęcia związane z dziełem sztuki takie, jak obraz, kopia, szkic, studium, portret, pejzaż. Uczą się czynnego i świadomego odbioru sztuki oraz rozwijają wyobraźnię, samodzielnie opisując wybrane dzieło. Lekcja prowadzona jest w oparciu o jeden z obrazów Alfreda Wierusz-Kowalskiego, który w formie depozytu trafił do suwalskiego muzeum.
Dawne ozdoby choinkowe na Suwalszczyźnie
Prowadzenie: Honorata Kochańska-Żulpa. Lekcja przeznaczona jest dla uczniów szkół podstawowych i przedszkoli. Zajęcia obejmują prezentację multimedialną o tradycjach kolędowania w okresie od Bożego Narodzenia do Trzech Króli, pokaz dawnych ozdób choinkowych oraz naukę ich wykonywania. (samodzielnie wykonane prace dzieci zabierają do domu). Jest to lekcja okolicznościowa, prowadzona w okresie przed Bożym Narodzeniem.
Plastyka obrzędowa – pisankarstwo
Prowadzenie: mgr Celina Kalejta i Honorata Kochańska-Żulpa. Skierowana jest do uczniów szkół podstawowych. Zbliżają się Święta Wielkanocne i Muzeum Okręgowe w Suwałkach jak co roku zaprasza do udziału w lekcjach wykonywania pisanek metodą tradycyjną, czyli woskiem (technika batikowa). Ponadto uczestnicy poznają dawne obrzędy i zwyczaje ludowe w czasie Wielkiego Tygodnia i Wielkanocy na Suwalszczyźnie. Lekcje dostosowujemy do wieku i umiejętności uczestników. Zapewniamy potrzebne akcesoria. Samodzielnie wykonaną pisankę uczestnicy lekcji zabierają do domu.
Skąd przychodzimy, kim jesteśmy, dokąd zmierzamy
Prowadzenie: mgr Wiesław Kapla. Lekcja polecana jest dla uczniów gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych. Prezentacja multimedialna z zakresu antropologii ogólnej przedstawiająca krótkie, najciekawsze informacje na temat powstania człowieka (antropogeneza), tego kim jesteśmy i na czym polega nasza wyjątkowość w świecie oraz tego kim powinniśmy się stawać i do czego należy dążyć? (wersja 1 lub 3 godzinna).
Kim byli i jak żyli nasi przodkowie
Prowadzenie: mgr Wiesław Kapla. Lekcja polecana jest dla uczniów gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych. Zajęcia prezentują pracę antropologa badającego szkieletowe oraz ciałopalne szczątki kości ludzkich. W ich trakcie uczestnicy poznają w jaki sposób antropolog ustala płeć, wiek, wysokość ciała czy ewentualne choroby ludzi którzy żyli przed setkami lub nawet przed tysiącami lat.
„Jaskiniowcy – ludzie epoki kamienia”
Prowadzenie: mgr Wiesław Kapla. Lekcja polecana jest dla uczniów szkół podstawowych, gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych. W trakcie zajęć uczestnicy obejrzą prezentację multimedialną, poznają broń i narzędzia krzemienne, zwiedzą część wystawy archeologicznej poświęconą epoce kamienia oraz będą mogli wykonać pracę plastyczną o tematyce „malarstwo jaskiniowe”.
„Polska wieś w XIX wieku”. Lekcję muzealną przygotowała podczas praktyki zawodowej w Muzeum Okręgowym Ewelina Góralczyk – studentka Wydziału Humanistycznego Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie. Tematyka zajęć obejmuje życie codzienne polskiej rodziny chłopskiej, tak barwnie opisanej przez Władysława Reymonta w „Chłopach”. Prowadzenie: mgr Celina Kalejta. Pokazowi slajdów towarzyszyć będzie prezentacja oryginalnych eksponatów.
Na lekcje, które odbywają się cały rok, prosimy zgłaszać grupy dzieci i młodzieży z wyprzedzeniem przynajmniej dwudniowym, natomiast na lekcje okolicznościowe tydzień wcześniej. Opłata za uczestnictwo w lekcjach muzealnych wynosi 3 lub 5 złotych w zależności od lekcji.
Muzeum Okręgowe w Suwałkach
ul. T. Kościuszki 81
16- 400 Suwałki
tel. 0 87 566 57 50
Informacje organizacyjne dla wycieczek szkolnych:
Adres: |
Muzeum Okręgowe w Suwałkach ul. T. Kościuszki 81, 16-400 Suwałki |
Telefon kontaktowy: |
87 566 57 50 |
Adres e-mail: |
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. |
Adres www: | |
Parking dla autobusów: |
ok. 600 m (ul. Ks. K. Hamerszmita) |
Szczegółowy cennik dla grup zorganizowanych: |
Normalny - 5 zł |
Cennik przewodników: |
Brak dodatkowych opłat |
Minimalny czas zwiedzania: |
brak informacji |
Maksymalny czas zwiedzania: |
brak informacji |
Godziny i dni otwarcia: |
wtorek - piątek |
Ważne informacje dla wycieczek szkolnych: |
Dodatkowe informacje można uzyskać w Dziale Upowszechniania i Promocji – Przewodnicy – tel. 87 566-57-50, w. 4. |
Stałe ekspozycje: |
1) Alfred Wierusz-Kowalski 1849-1915 |
Planowane wydarzenia: |
brak informacji |